یکی از نگرانی‌های رایج در بین افرادی که قصد انجام جراحی کوچک کردن سینه (ماموپلاستی) را دارند خطر سرطان بعد از ماموپلاستی است. برخی تصور می‌کنند که سرطان سینه بعد از جراحی سینه بیشتر اتفاق می‌افتد یا اینکه این جراحی میتواند عاملی برای ایجاد تومورهای سرطانی باشد. اما آیا این باور صحت دارد؟ تحقیقات پزشکی نشان دادهاند که سرطان سینه پس از ماموپلاستی ارتباط مستقیمی با این عمل ندارد، اما برخی عوامل مانند تغییرات بافتی، سابقه خانوادگی و سبک زندگی میتوانند بر ریسک ابتلا تأثیر بگذارند. در این مقاله از کلینیک لاغری تهامی ارتباط ماموپلاستی با سرطان سینه، دلایل احتمالی بروز سرطان بعد از جراحی و راه‌های پیشگیری را بررسی می‌کنیم. اگر شما هم نگران این موضوع هستید با مطالعه این مقاله میتوانید پاسخ سؤالات خود را پیدا کنید و تصمیم آگاهانه‌تری بگیرید.
آیا سرطان سینه بعد از ماموپلاستی ایجاد میشود؟
بسیاری از بیماران این سؤال را مطرح می‌کنند که آیا جراحی کوچک کردن سینه میتواند باعث بروز سرطان شود؟ بر اساس مطالعات علمی هیچ شواهدی وجود ندارد که نشان دهد ماموپلاستی عامل مستقیم سرطان سینه است. با این حال، تغییر در بافت سینه ممکن است باعث سخت‌تر شدن تشخیص توده‌های غیرعادی در ماموگرافی شود. از این رو انجام معاینات منظم پس از جراحی به منظور جلوگیری سرطان سینه پس از ماموپلاستی توصیه میشود.
دلایل ابتلا به سرطان بعد از ماموپلاستی
جراحی ماموپلاستی به‌خودی‌خود عامل ایجاد سرطان سینه نیست، اما برخی شرایط و عوامل میتوانند خطر ابتلا به سرطان سینه بعد از جراحی سینه را افزایش دهند. اگر خطر سرطان بعد از ماموپلاستی جزو دغدغه‌های ذهنی شما هم هست میتوانید با کلینیک تهامی تماس بگیرید و تمامی سوالات خود را از کارشناسان ما بپرسید.
سابقه خانوادگی سرطان سینه
اگر در خانواده شما افرادی سابقه سرطان سینه داشته باشند احتمال بروز سرطان سینه پس از ماموپلاستی بیشتر میشود. به‌ویژه اگر جهش‌های ژنتیکی در ژن‌های BRCA1 و BRCA2 وجود داشته باشد خطر ابتلا افزایش می‌یابد. بنابراین، توصیه میشود قبل از انجام جراحی آزمایش‌های ژنتیکی مربوطه انجام شود.
تغییرات بافتی در سینه پس از جراحی
پس از ماموپلاستی تغییرات ساختاری در بافت سینه رخ میدهد که ممکن است تشخیص زودهنگام سرطان را دشوار کند. به دلیل برش و حذف بخش‌هایی از بافت برخی از توده‌های غیرطبیعی ممکن است در ماموگرافی به‌خوبی دیده نشوند و در نتیجه تشخیص سرطان در مراحل اولیه به تأخیر بیفتد.
اختلالات هورمونی و تأثیرات آن بر رشد سلول‌های سرطانی
هورمون‌های زنانه مانند استروژن و پروژسترون در رشد سلول‌های سینه نقش دارند. تغییرات هورمونی ناشی از سن، مصرف برخی داروهای هورمونی یا حتی خود جراحی میتواند بر روند رشد سلول‌های غیرطبیعی تأثیر بگذارد. زنانی که تحت هورمون‌درمانی‌های طولانی‌مدت قرار گرفته‌اند بیشتر در معرض خطر سرطان سینه هستند.
سبک زندگی ناسالم
مصرف دخانیات، رژیم غذایی پرچرب، مصرف زیاد فست‌فود و عدم فعالیت بدنی از عواملی هستند که میتوانند خطر ابتلا به سرطان سینه را افزایش دهند. سیگار کشیدن باعث تجمع سموم در بدن شده و تغییرات سلولی ایجاد می‌کند که ممکن است منجر به رشد سلول‌های سرطانی شود.
قرار گرفتن در معرض اشعه و مواد شیمیایی مضر
زنانی که قبل از جراحی در معرض اشعه‌های مضر مانند پرتودرمانی برای درمان سایر بیماری‌ها بوده‌اند بیشتر در معرض خطر سرطان سینه هستند. همچنین تماس طولانی‌مدت با مواد شیمیایی خاص مانند آفت‌کش‌ها و فلزات سنگین ممکن است موجب تغییرات ژنتیکی در سلول‌های سینه شود.
ضعف سیستم ایمنی و عدم توانایی بدن در مقابله با سلول‌های سرطانی
در برخی موارد ضعف سیستم ایمنی بدن میتواند زمینه‌ساز رشد سلول‌های غیرطبیعی شود. افرادی که بیماری‌های خودایمنی دارند یا داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی مصرف می‌کنند ممکن است بیشتر مستعد ابتلا به سرطان سینه بعد از جراحی سینه باشند.
سن و افزایش احتمال جهش‌های ژنتیکی
افزایش سن یکی از عوامل مهم در ابتلا به سرطان سینه است. زنانی که در سنین بالاتر ماموپلاستی انجام می‌دهند بهطور طبیعی بیشتر در معرض جهش‌های ژنتیکی قرار دارند که میتواند به بروز سرطان منجر شود.
مراقبت‌های بعد از ماموپلاستی برای جلوگیری از سرطان سینه
بعد از جراحی ماموپلاستی، رعایت نکات مراقبتی نه‌تنها در بهبودی سریع‌تر و کاهش عوارض مؤثر است، بلکه میتواند خطر سرطان بعد از ماموپلاستی را نیز کاهش دهد.
- ماموگرافی و سونوگرافی: انجام ماموگرافی یا سونوگرافی سینه بهطور منظم (طبق توصیه پزشک) برای بررسی تغییرات احتمالی در بافت سینه ضروری است.
- معاینه توسط پزشک: هر ۶ ماه تا ۱ سال باید توسط پزشک متخصص معاینه شوید تا هرگونه تغییر غیرطبیعی در بافت سینه بررسی شود.
در کلینیک تهامی پزشک متخصص برای جلوگیری از سرطان سینه پس از ماموپلاستی معاینه‌ها را به موقع و با دقت انجام میدهد تا مشکلی برای زیباجو پیش نیاید. برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه میتوانید با کارشناسان ما در ارتباط باشید.
- مدیریت استرس و بهبود کیفیت خواب: استرس مزمن یکی از عواملی است که میتواند سیستم ایمنی بدن را ضعیف کرده و احتمال رشد سلول‌های غیرطبیعی را افزایش دهد. انجام تکنیک‌های آرام‌سازی مانند مدیتیشن، یوگا، تنفس عمیق و مدیریت احساسات میتواند تأثیر مثبتی داشته باشد.
- اجتناب از هورمون‌درمانی: مصرف طولانی‌مدت داروهای هورمونی مانند قرص‌های ضدبارداری یا هورمون‌درمانی جایگزین پس از یائسگی ممکن است خطر ابتلا به سرطان سینه را افزایش دهد. بنابراین، در صورت نیاز به این داروها حتماً با پزشک خود مشورت کنید.
- استفاده از لباس‌های مناسب پس از جراحی: بعد از ماموپلاستی استفاده از سوتین‌های مخصوص که فشار مناسب و حمایت کافی از سینه‌ها را فراهم می‌کنند به بهبود گردش خون و کاهش تورم کمک می‌کند و از تغییرات غیرطبیعی در بافت سینه جلوگیری می‌کند.
- توجه به هرگونه تغییر غیرطبیعی در سینه: اگر پس از ماموپلاستی متوجه تغییراتی مانند درد مداوم، توده مشکوک، تغییر در رنگ یا اندازه سینه‌ها، ترشح غیرطبیعی از نوک سینه و یا التهاب شدید شُدید بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.
برای کاهش خطر ابتلا به سرطان سینه بعد از ماموپلاستی چه غذاهایی مصرف کنیم؟
- افزایش مصرف میوه و سبزیجات: آنتی‌اکسیدان‌ها و ویتامین‌های موجود در میوه‌ها و سبزیجات بدن را در برابر رشد سلول‌های غیرطبیعی مقاوم‌تر می‌کنند.
- کاهش مصرف چربی‌های ناسالم: غذاهای سرخ‌کرده، فست‌فود و چربی‌های اشباع میتوانند سطح استروژن را در بدن افزایش دهند که ممکن است زمینه‌ساز تغییرات غیرطبیعی در سلول‌های سینه شود.
- مصرف کافی فیبر و پروتئین سالم: غذاهای غنی از فیبر مانند غلات کامل و پروتئین‌های سالم مانند ماهی و گوشت سفید میتوانند به تنظیم هورمون‌های بدن کمک کنند. اضافه‌وزن و چاقی به‌ویژه پس از یائسگی، یکی از عوامل خطر برای ابتلا به سرطان سینه است. با کنترل وزن و حفظ شاخص توده بدنی (BMI) در محدوده مناسب می‌توان خطر بروز این بیماری را کاهش داد.
- اجتناب از مصرف الکل و سیگار: مصرف سیگار و الکل با افزایش سطح سموم در بدن احتمال جهش‌های ژنتیکی و رشد سلول‌های سرطانی را بالا می‌برد. قطع مصرف این مواد میتواند به تقویت سیستم ایمنی و کاهش احتمال بروز سرطان سینه پس از ماموپلاستی کمک کند.
در چه مواردی احتمال سرطان سینه پس از ماموپلاستی وجود دارد؟
جراحی ماموپلاستی معمولاً برای کاهش یا اصلاح اندازه سینه‌ها انجام میشود و به خودی خود باعث سرطان سینه نمیشود. اما در برخی شرایط احتمال بروز سرطان سینه پس از ماموپلاستی ممکن است افزایش یابد.
- اگر فرد دارای سابقه خانوادگی سرطان سینه باشد (به‌ویژه در بستگان درجه اول مانند مادر، خواهر یا دختر) احتمال ابتلا به سرطان سینه حتی پس از ماموپلاستی افزایش می‌یابد.
- وجود جهش‌های ژنتیکی مانند BRCA1 و BRCA2 نیز میتواند فرد را مستعد سرطان سینه کند، حتی اگر جراحی ماموپلاستی انجام داده باشد.
- تغییرات هورمونی ناشی از یائسگی، بارداری یا مصرف داروهای هورمونی میتوانند بر رشد سلول‌های سینه تأثیر بگذارند.
- برخی از افراد پیش از ماموپلاستی دچار مشکلاتی مانند فیبروکیستیک سینه، هیپرپلازی غیرطبیعی یا توده‌های خوش‌خیم هستند که میتوانند احتمال تغییرات سلولی غیرطبیعی را افزایش دهند.
- موادی مانند نیکوتین و الکل باعث تغییرات در DNA سلولی شده و احتمال رشد سلول‌های غیرطبیعی را افزایش می‌دهند.
- مصرف زیاد چربی‌های اشباع‌شده، غذاهای فرآوری‌شده و قندهای مصنوعی التهاب بدن را افزایش داده و خطر ابتلا به سرطان سینه پس از ماموپلاستی را بالا می‌برد.
- قرار گرفتن در معرض اشعه‌های مضر مانند پرتوهای رادیولوژی و اشعه‌های درمانی در ناحیه سینه میتواند احتمال ابتلا به سرطان را افزایش دهد.
- قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی خطرناک مانند آفت‌کش‌ها، مواد نگه‌دارنده غذایی، برخی مواد آرایشی و پلاستیک‌های دارای BPA ممکن است روی تعادل هورمونی بدن تأثیر بگذارد.
- برخی افراد پس از ماموپلاستی تصور می‌کنند که دیگر نیازی به بررسی وضعیت سینه‌های خود ندارند، اما عدم انجام ماموگرافی و چکاپ‌های منظم میتواند تشخیص زودهنگام سرطان را دشوار کند. حتی اگر جراحی کاهش سایز سینه انجام شده باشد همچنان بررسیهای پزشکی برای تشخیص تغییرات غیرطبیعی ضروری است.
