درمان کک و مک

درمان کک و مک یا همان لکه‌های کوچک و متعدد بر سطح پوست صورت و بدن همواره مورد توجه پزشکان قرار گرفته است. مطالعات نشان داده است که برای درمان کک و مک صورت و پوست لیزر Q-Switched درافرادی که تایپ پوستی آنان III  و IV   بوده است، نتایج مثبتی را نشان داده است. همچنین لیزر Nd:YAG و RF نیز در از بین بردن کک و مک مؤثر بوده‌اند. در ادامه با همه چیز در مورد درمان کک و مک پوست و صورت در کلینیک تهامی آشنا خواهید شد.

کک و مک چیست؟

کک و مک صورت و پوست را می‌توان همان لکه‌های کوچک و قهوه‌ای دانست که بر سطح پوست ظاهر می‌شوند. آیا شما نیز به دنبال آن هستید که بدانید علت این کک و مک‌ها در نواحی مانند صورت، دست‌ها و شانه‌ها چیست؟ تجمع ملانین را می‌توان عامل اصلی ایجاد کک و مک‌ها دانست. بهتر است بدانید که کک و مک‌ها اغلب به دلایل ژنتیکی یا قرار گرفتن در معرض نور خورشید ایجاد می‌شوند. اگرچه نمی‌توان آن را مشکل پوستی‌ جدی‌ای دانست؛ اما بسیاری از افراد به دنبال درمان کک و مک پوست و صورت هستند. آشنایی با علل ایجاد و راه‌های از بین بردن کک و مک به درمان مؤثر آن کمک می‌کند.

انواع کک و مک

پیش از  درمان کک و مک های زیر پوستی آگاهی از انواع آن بسیار مهم است. انواع کک و مک به دلایل مختلفی در سطح پوست شما ظاهر می‌شوند. گاه کک و مک‌ها ساده و گاه ناشی از اشعه خورشید هستند. انتخاب درمان کک و مک مناسب بسته به نوع لکه‌ها و شدت آن‌ها می‌تواند تفاوت چشمگیری در نتیجه ایجاد کند

افلید

پوست روشن و موهای قرمز یا بور دارید؟ لکه‌های کوچک و مسطح به رنگ قهوه‌ای روشن تا تیره بر سطح پوست شما در نواحی در معرض نور خورشید مانند صورت، بازو، گردن و شانه‌ها ایجاد شده است؟ نگران نباشید. این‌ها همان افلیدها هستند. بهتر است بدانید که شما به دلیل رنگدانه‌های پوستی‌اتان به صورت ژنتیکی مستعد افلید یا کک و مک ساده هستید. این افلیدها در فصل تابستان پررنگ‌تر و در فصل زمستان کم رنگ‌تر می‌شوند.

لنتیژین های خورشیدی

تجمع ملانین ناشی از قرار گرفتن طولانی‌مدت در معرض اشعه ماوراءبنفش خورشید  را می‌توان عاملی دانست که موجب ایجاد لنتیژین‌های خورشیدی می‌شود. به لنتیژین‌های خورشیدی لکه‌های پیری یا لکه‌های کبدی نیز گفته می‌شود. اگر در سنین بالا هستید و لکه‌هایی بر روی دست‌ها و صورت شما ظاهر شده است، بهتر است بدانید که این‌ها همان لنتیژین‌های خورشیدی هستند.

کک و مک ساده (لنتیگو سیمپلکس)

به لکه‌های کوچک، قهوه‌ای تیره یا سیاه روی پوست لنتیگو سیمپلکس گفته می‌شود. لنتیگو سیمپلکس نوعی کک و مک ساده است که به هیچ عنوان ارتباطی با قرار گرفتن در معرض نور خورشید ندارد. این لکه‌ها ممکن است در سنین کودکی نیز بر روی پوست صورت و بدن ظاهر شوند. لنتیگو سیمپلکس‌ها در طول زمان تغییر رنگ نمی‌دهند و پایدار باقی می‌مانند.

کک و مک ناشی از آفتاب سوختگی (سولار لنتیگو)

آسیب‌های ناشی از اشعه ماوراءبنفش و آفتاب‌سوختگی در قالب لک‌ها و کک و مک‌هایی با نام سولار لنتیگو ظاهر می‌شوند. اگر لکه‌های بزرگ و پررنگی بر روی پوست صورت و بدن خود مشاهده می‌کنید، این‌ها همان سولار لنتیگوها هستند که اغلب از افلیدها نیز بزرگتر هستند. سولار لنتیگو بیشتر در بزرگسالان دیده می‌شود و اغلب به عنوان یکی از علائم پیری پوست شناخته می‌شود.

علل ایجاد کک و مک صورت و پوست

یکی از نکات مهمی که پیش از درمان کک و مک باید به آن توجه داشت، علت ایجاد کک و مک است. پزشکان در جلسه مشاوره و ارزیابی برای درمان کک مک با بررسی سوابق پزشکی و معاینه علت اصلی را تشخیص می‌دهند تا بهترین روش را برای از بین بردن کک و مک توصیه نمایند.

به‌طورکلی عواملی نظیر تغییرات هورمونی، دلایل ژنتیکی و تأثیر نور خورشید عامل اصلی ایجاد کک ومک است. تابش اشعه ماوراءبنفش تولید ملانین در پوست را افزایش داده و باعث ظاهر شدن این لکه‌ها می‌شود.

اشعه‌های ماوراء‌بنفش خورشید

می‌خواهید بدانید عامل اصلی ایجاد کک و مک چیست؟ اشعه‌های ماوراء‌بنفش خورشید را می‌توان یکی از عوامل اصلی و بسیار تأثیرگذار در ایجاد کک و مک صورت و پوست دانست. فرد با قرارگیری بدون محافظت در مقابل اشعه خورشید موجب تحریک سلول‌های ملانوسیت در پوست خود می‌شود.

تحریک این سلول‌ها موجب افزایش تولید ملانین می‌شود. ملانین رنگدانه‌ای است که به پوست رنگ می‌دهد و از آن در برابر آسیب‌های ناشی از نور خورشید محافظت می‌کند. اگر دارای پوستی روشن هستید یا ‌به‌طور ژنتیکی پوستی حساس دارید بهتر است بدانید که مستعد تجمع ملانین به‌صورت لکه‌های کوچک و قهوه‌ای یا همان کک و مک هستید.

کمبود ویتامین‌ها

کمبود ویتامین‌هایی مانند ویتامین B9 یا همان فولیک اسید و B12 را می‌توان از دیگر عواملی دانست که می‌تواند موجب بروز کک و مک در فرد شود. در از بین بردن کک و مک با عامل کمبود ویتامین، می‌توانید مصرف ویتامین‌ها را افزایش دهید. ویتامین‌ها به عنوان آنتی‌اکسیدان‌های قوی عمل می‌کنند.

همچنین ویتامین‌ها از آسیب به سلول‌های پوستی توسط رادیکال‌های آزاد نیز جلوگیری می‌کنند. حال کمبود ویتامین در بدن فرد موجب به کاهش توانایی پوست در ترمیم آسیب‌ها و کنترل تولید ملانین می‌شود. نتایج در قالب کک و مک پوستی در پوست صورت، بازو،گردن و شانه‌ها بروز می‌کند.

اگزرودرما پیگمنتوسام

یکی از اختلالات ژنتیکی نادر را می‌توان اگزرودرما پیگمنتوسام دانست. در اگزرودرما پیگمنتوسام بدن قادر به ترمیم آسیب‌های DNA ناشی از اشعه ماوراء‌بنفش نیست. ازاین‌رو حتی قرار گرفتن کوتاه‌مدت در معرض نور خورشید نیز می‌تواند موجب بروز کک و مک در پوست فرد شود.

ژنتیک

کک و مک را می‌توان یکی از مشکلات پوستی‌ای دانست که به شدت با ژنتیک مرتبط است. ژن MC1Rرا می‌توان یکی از ژن‌هایی معرفی نمود که در تنظیم تولید ملانین نقش اساسی دارد. از سویی این ژن در افرادی با پوست روشن و موی قرمز مسئول تنظیم تولید ملانین است. ملانوسیت‌ها به‌جای تولید ملانین تیره (یوملانین)، ملانین روشن‌تر (فئوملانین) تولید می‌کنند. پوست فرد در مقابل اشعه UV خورشید حساس می‌شود و تجمع ملانین به شکل کک و مک ظاهر می‌شود.

مصرف قرص‌های جلوگیری از بارداری

آیا شما نیز در طول بازه زمانی زیادی از قرص‌های جلوگیری از بارداری استفاده کرده‌اید؟ پیش از هرگونه اقدام برای درمان کک و مک بهتر است سوابق دارویی خود را در اختیار پزشک قرار دهید. قرص‌های جلوگیری از بارداری حاوی هورمون‌های استروژن و پروژسترون هستند. این هورمون‌ها اغلب بر تولید ملانین اثر می‌گذارند. پوست فرد با قرارگیری در مقابل اشعه UV حساس می‌شود. همچنین این مسئله موجب تحریک تولید ملانین، افزایش تجمع ملانین و در نهایت کک و مک صورت و پوست شود.

راه های از بین بردن کک و مک دائمی

به نقل از گانش و همکاران در مقاله‌ای با عنوان Q-Switched Laser Treatment for Freckles in Individuals with Skin Type V که در سال ۲۰۱۷ انجام شده است، از لیزر Q-Switched در افرادی که تایپ پوستی آنان III  و IV است به‌منظور درمان جای کک و مک استفاده شده است.

همچنین در خصوص دیگر روش‌های درمان کک و مک پوست نظیر لیزر Nd:YAG و RF به نقل از سینگ و همکاران در مقاله‌ای با عنوان A split-face study to evaluate the efficacy of Nd YAG laser versus radiofrequency cauterization for the treatment of ephelides on face در سال ۲۰۲۲، Nd:YAG و RF موجب کاهش اثرات کک و مک شده‌اند.

 لیزر

یکی از مؤثرترین و بهترین درمان کک و مک را می‌توان لیزردرمانی معرفی نمود. لیزر با استفاده از پالس‌های متمرکز نور می‌تواند به لایه‌های عمیق و زیرین پوست نفوذ کند. رنگدانه‌های ملانین تجمع‌یافته در کک و مک‌ها با کمک این پالس‌های لیزر هدف قرار داده می‌شوند. لیزر با تخریب این رنگدانه‌ها به از بین بردن کک و مک کمک می‌کند. به مرور زمان و با تحریک تولید کلاژن و بازسازی سلول‌های این لکه‌ها کاهش می‌یابد.

 میکرونیدلینگ

یکی دیگر از سریع ترین درمان کک و مک روش میکرونیدلینگ است. سوزن‌های ریز میکرونیدلینگ موجب ایجاد میکروکانال‌هایی در پوست می‌شود. تولید کلاژن و الاستین به این طریق تحریک می‌شود. ترمیم بافت‌های آسیب‌دیده و توزیع یکنواخت ملانین دراین فرآیند تسهیل می‌شود. تقویت گردش خون و بازسازی سلول‌های پوستی به کمک میکرونیدلینگ موجب بهبود ظاهر پوست و کاهش لکه‌ها می‌شود.

 کرایوتراپی

یکی از روش‌های درمان کک و مک پوست و صورت را می‌توان کرایوتراپی سرمادرمانی معرفی نمود. در این روش از نیتروژن مایع استفاده می‌شود. کرایوتراپی کک و مک به این صورت انجام می‌شود که نیتروژن مایع، سلول‌های رنگدانه‌ای پوست را منجمد می‌کند و سلول‌ها دراثر انجماد تخریب می‌شوند. این روش باعث از بین رفتن سلول‌های آسیب‌دیده و تحریک پوست برای بازسازی می‌شود.

داروهای موضعی مثل رتینوئید و رتینول‌

داروهای موضعی حاوی رتینوئید و رتینول از دیگر روش‌هایی هستند که برای از بین بردن کک و مک پیشنهاد می‌شود. با افزایش سرعت بازسازی سلول‌های پوستی و کاهش تولید ملانین در پوست از طریق استفاده از رتینوئید و رتینول صورت می‌گیرد. این مواد موجب می‌شوند که لایه‌های مرده پوست از بین بروند. تحریک تولید کلاژن موجب روشن شدن پوست و بهبود ظاهر و درمان کک و مک می‌شود.

آی پی آل (IPL)

آی‌پی‌ال یا نور پالسی شدید یکی از روش‌ها یمؤثر در درمان کک و مک است که پرتوهای نوری با طول موج‌های مختلف را به عمق پوست می‌فرستد. آی‌پی‌ال ملانین‌هایی که کک و مک‌ها وجود دارند را مستقیما هدف قرار می‌دهد. این روش باعث تخریب رنگدانه‌ها و بازسازی بافت پوست می‌شود. بهبود رنگ و بافت کلی پوست در کنار درمان کک و مک پوست از این طریق حاصل می‌شود.

رادیو فرکانسی (RF)

رادیوفرکانسی از امواج الکترومغناطیسی را می‌توان از دیگر روش‌های درمان کک و مک پوست دانست که با گرم‌کردن لایه‌های عمیق پوست موجب تحریک تولید کلاژن، توزیع یکنواخت ملانین و کاهش ظاهر کک و مک‌ها می‌شود. . رادیوفرکانسی یک روش غیرتهاجمی است که در بهبود کیفیت کلی پوست و از بین بردن کک و مک مؤثر است.

مزوتراپی

به دنبال روشی هستید که به کمک آن به درمان کک و مک بپردازید؟ یکی از روش‌هایی که به کمک آن می‌توانید کک و مک صورت و پوست خود را درمان کنید، مزوتراپی است. کوکتل‌های مزوتراپی حاوی تزریق مواد مغذی مانند ویتامین‌ها، مواد روشن‌کننده و آنتی‌اکسیدان‌ها است. تزریق این کوکتل‌ها به کمک سوزن به لایه‌های میانی پوست موجب کاهش تولید ملانین اضافی و تقویت پوست می‌شود. بهبود جریان خون و تحریک بازسازی سلولی موجب کاهش کک و مک می‌شود.

کرایوسرجری

یکی از روش‌هایی که برای درمان کک و مک استفاده می‌شود، کرایوسرجری است. کرایوسرجری با استفاده از تکنیک‌های پیشرفته انجماد بر ملانین‌ها وسلول‌های رنگدانه‌ای پوست اثر می‌گذارد. همچنین سلول‌های حاوی رنگدانه‌های تجمع‌یافته در کک و مک را تخریب می‌کند. این روش مشابه کرایوتراپی است اما برای درمان کک مک پوست، لکه‌های مقاوم‌تر یا عمیق‌تر استفاده می‌شود.

راه های پیشگیری از ایجاد کک و مک صورت

به دنبال راه‌های پیشگیری از ایجاد کک و مک صورت و پوست خود هستید؟ بهتر است بدانید که توجه به مراقبت‌های روزانه و به ویژه مهمتر از همه استفاده از روش‌های محافظتی پیش از قرارگیری در برابر اشعه UV خورشید الزامی است. استفاده از کرم ضد آفتاب، اجتناب از آفتاب گرفتن در ساعات اوج تابش، و استفاده از پوشش مناسب از راه‌های موثر پیشگیری هستند. محصولات مراقبت پوستی حاوی ویتامین C نیز می‌تواند به شما کمک کند تا از خطر ایجاد کک و مک مصون بمانید.

درمان کک و مک پوست در خانه

به دنبال روش‌هایی برای درمان کک و مک پوستی در خانه هستید؟ از کک و مک صورت و پوست خود خسته‌ شده‌اید؟ درمان کک و مک در خانه گزینه‌ای کم‌هزینه و در دسترس برای کاهش این لکه‌ها و از بین بردن کک و مک است. روش‌های خانگی برای درمان کک و مک پوست بی‌خطر و ساده هستند که می‌توانید در ترکیب با مراقبت‌های روزانه از آن‌ها استفاده کنید.

• ماسک روغن نارگیل: ۲ الی ۳ قطره روغن نارگیل، گذاشتن بر روی پوست به مدت ۲۰ دقیقه
• ماسک لیمو ترش و زردچوبه: یک قاشق چای‌خوری پودر زردچوبه، یک قاشق چای‌خوری آب لیمو ترش، مالیدن خمیر بر روی پوست، استفاده از ماسک ۱ بار در هفته
• ماسک حنا و سدر:
• ماسک ژل آلوئه ورا: مالش ژل آلوئه ورا بر روی پوست به مدت ۲ الی ۳ دقیقه، گذاشتن ماسک به مدت ۱۰ دقیقه بر روی پوست، استفاده از ماسک به صورت روزانه
• سرکه سیب و عسل: ۱ قاشق غذاخوری سرکه سیب، یک قاشق چای‌خوری عسل، استفاده از ماسک به مدت ۱۵ دقیقه، استفاده از ماسک به صورت روزانه
• لیمو ترش: استفاده از آب لیموترس و مالش آن با پنبه بر روی صورت، گذاشتن آب لیمو به مدت ۱۵ الی ۲۰ دقیقه، استفاده از لیموترش دو بار در هفته
• ماست: ۲ الی ۳ قاشق غذاخوری ماست، مالش ماست بر روی پوست به مدت ۱۵ الی ۲۰ دقیقه با حرکات دایره‌ای، استفاده از ماسک به صورت روزانه
• روغن اکالیپتوس: ۲ الی ۳ قطره روغن اکالیپتوس، چند قطره روغن حامل مانند روغن بادام شیرین، گذاشتن بر روی پوست به مدت ۲۰ دقیقه، تمیز کردن پوست با کمک حوله، هر روز یک بار قبل از خوابیدن
• بادمجان: مالش دورانی ورق‌های بادمجان بر روی سطح پوست، گذاشتن آب بادمجان به مدت ۱۵ دقیقه بر روی پوست، استفاده به صورت روزانه
• پوست موز: مالش دورانی پوست موز بر روی پوست دارای کک و مک، گذاشتن پوست موست بر روی صورت به مدت ۲۰دقیقه، استفاده به صورت روزانه